Γράφει ο Αριστόβουλος
Θα επιχειρήσουμε να καταπιαστούμε με ένα ακανθώδες ζήτημα, το οποίο υποβόσκει στα σπλάχνα των ΕΔ, οι οποίες από πάντα έπρεπε να είναι έτοιμες καθόσον όπως έχουμε επισημάνει ζούμε και θα ζούμε για πάντα, ίσως με τον πιο περίεργο γείτονα.
Στην πορεία της μεταπολίτευσης μας έδωσε απλόχερα δείγματα της αναθεωρητικής του αντίληψης, οπότε οι ΕΔ δεν μπορούν ποτέ να καταστούν «ντεμοντέ» για τη χώρα μας, όσο κατευνασμό κι δώσουμε στην Τουρκία. Για να μπορούν οι ΕΔ να λειτουργήσουν πρέπει και τα στελέχη τους να διαβιούν αξιοπρεπώς. Υπενθυμίζουμε πως αυτή η μεγάλη κοινωνική ομάδα αγόγγυστα σήκωσε μεγαλύτερο βάρος από όσο της αναλογούσε την εποχή των μνημονίων, δίχως να παραβλέψει στο ελάχιστο τις υποχρεώσεις της.
Η συγγραφή άρθρου για τις ΕΔ θεωρούμε ότι είναι πολύ σοβαρή ενέργεια και η στήλη δεν πρόκειται να ασχοληθεί με επιχειρησιακά ζητήματα ή με τρόπους σχεδίασης και την αμυντική αρχιτεκτονική γενικότερα. Όταν όμως αρθρογραφούμε και μιλάμε για προάσπιση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων απέναντι στην Τουρκία, πρέπει να πατάμε στο έδαφος για το ποιοι θα κληθούν να τα υπερασπίσουν. Γι αυτό και θεωρούμε υποχρέωση θέματα διοικητικής φύσεως και χρόνιες αδικίες να αναδεικνύονται στο μέγεθος που πρέπει. Ο χώρος των ΕΔ με τους κλάδους του περιλαμβάνει δεκάδες χιλιάδες άτομα, άνδρες και γυναίκες, κατανεμημένους σε διάφορες βαθμίδες λόγω διαφορετικής προέλευσης. Είναι λογικό, λόγω θέσεων και βαθμών, η μεγάλη πλειοψηφία των ατόμων αυτών να είναι χαμηλόβαθμοι και υπαξιωματικοί. Στο άρθρο μας θα συμπεριλάβουμε ως υπαξιωματικούς όχι μόνο τους προερχόμενους από τις παραγωγικές σχολές (ΑΣΣΥ) αλλά κι εκείνους που είναι μακράς θητείας (ΕΜΘ) αλλά και τους επαγγελματίες οπλίτες (ΕΠΟΠ).
Το θέμα είναι άκρως επίκαιρο όχι μόνο λόγω του πανστρατιωτικού συλλαλητηρίου που έγινε στις 11 Οκτωβρίου, αλλά και των εδώ και καιρό αλλαγών που επιχειρούνται στις ΕΔ. Αυτές μπορεί να έχουνε ως στόχο τη λειτουργική βελτίωση και εξορθολογισμό, που δεν είναι κακή ως πρόθεση, αλλά τι γίνεται εάν προκειμένου να βελτιωθούν οι αριθμοί στο δρόμο για την ατζέντα 2030, αυτό γίνεται σε σύγκρουση με την επιβίωση μεγάλης μερίδας στρατιωτικών? Σε αυτή την ατζέντα υπάρχουν κάποιες σαρωτικές αλλαγές, όπως η δημιουργία σώματος υπαξιωματικών. Δεν είναι η πρώτη φορά όπου συζητιέται κάτι τέτοιο, προκαλώντας αναταραχή όπως και κάθε προηγούμενη. Τοποθετώντας το πλαίσιο θα πούμε ότι οι προερχόμενοι από τις σχολές των υπαξιωματικών (ΑΣΣΥ), στις οποίες είδαμε τεράστια ποιοτική άνοδο με την ένταξη τους στις πανελλήνιες, μετά από ένα χρονικό διάστημα εισέρχονταν στο σώμα των αξιωματικών, οπότε κι απολάμβαναν καλύτερο επίπεδο μισθοδοσίας, σύνταξης κι εφάπαξ.
Σε μια μεταμνημονιακή εποχή όπου χρειάζεται πολύς χρόνος για να μειωθεί δραστικά το δημόσιο χρέος και να βελτιωθεί το ΑΕΠ (που έχασε το 25% με τη δημοσιονομική κρίση), η όποια βελτίωση πενιχρού εισοδήματος είναι τεράστια υπόθεση. Κι όλοι αυτοί οι οποίοι ανησυχούν ουδόλως κόπτονται για τους βαθμούς αλλά για να εξασφαλίσουν καλύτερα το άρτο τον επιούσιο (…). Στη χώρα μας η αντιγραφή ξένων μοντέλων είναι συνήθης διαδικασία καθόσον με την πρωτογενή εργασία έχουμε ενδογενή αλλεργία.
Ειδικότερα στις ΕΔ η «πιστή αντιγραφή» (copy – paste) σε μοντέλα και απόψεις άλλων στρατών είναι συχνό φαινόμενο. Για παράδειγμα με τη μείωση της οροφής και της στρατιωτικής θητείας προ εικοσαετίας, λες κι είχε πάψει η απειλή κι έπρεπε να ακολουθήσουμε την πρακτική της Δανίας ή της Αυστρίας.
Το περιώνυμο σώμα των υπαξιωματικών είναι μια αμερικανική πρακτική, που δεν μπορεί αυτούσια να εφαρμοστεί και στο δικό μας στρατό. Διότι είναι από παλιά εφαρμοσμένη και έχει τύχει ανάλογων βελτιώσεων και παρεμβάσεων στην πράξη. Με άλλα λόγια όσοι σκοπεύουν να ενταχθούν σε αυτές τις τάξεις του στρατεύματος, γνωρίζουν εκ των προτέρων ποια πορεία θα ακολουθήσουν. Δεν ξυπνούν ένα πρωί για να τους πούνε ξαφνικά ότι θα απολέσετε σημαντικό μέρος του εισοδήματος σας. Αν θέλουμε να κάνουμε κάτι τέτοιο και στη χώρα μας, αυτό πρέπει να γίνει σε βάθος χρόνου και με εκ των προτέρων ενημέρωση των ενδιαφερομένων. Οι αριθμοί εφόσον αυτοί είναι ο μεγάλος στόχος, είναι αμείλικτοι.
Φέτος στη Σχολή των Υπαξιωματικών του ΣΞ (ΣΜΥ) εισαχθήκανε 38 μαθητές !!!! Αυτοί δυστυχώς είναι οι αριθμοί. Κι αν πάνε πλάι πλάι με τους 77 ευέλπιδες της περυσινής χρονιάς, οι αριθμοί είναι μαύροι και με bold γραφή.
Αυτούς τους αριθμούς πρέπει να δούνε οι αρμόδιοι, εν προκειμένω το ΓΕΣ που έχει τη διοίκηση αυτού του στελεχιακού δυναμικού. Μπορεί οι αριθμοί του υπουργείου, τόσο επί τόσο μας κάνει αυτό και μείον το άλλο μας κάνει εκείνο, να βγαίνουνε αλλά υπάρχει μια ποιοτική διαφορά. Οι πρώτοι έχουν να κάνουν με ανθρώπους που αριθμητικά φθίνουν κι αυτό πλήττει τη λειτουργικότητα των μονάδων. Οι δεύτεροι είναι για διαχείριση καταστάσεων και παραγωγή φθηνών εντυπώσεων, μικροπολιτική δηλαδή. Είναι δυνατόν να δεχόμαστε ότι μόνο 38 νέα παιδιά επιλέξανε το δρόμο του στρατιωτικού υπαξιωματικού?
Οι υπαξιωματικοί σε ένα στράτευμα είναι οι νευρικές απολήξεις του σώματος, είναι οι αρτηρίες που τροφοδοτούνε τα ζωτικά όργανα, είναι τα κύτταρα του οργανισμού. Κι αντί να ψάχνουμε τρόπο να αυξήσουμε ότι επιτεύχθηκε με την ποιοτική αναβάθμιση των μαθητών κατόπιν εισαγωγής των ΑΣΣΥ στις πανελλήνιες, ερχόμαστε αυτό το στελεχιακό δυναμικό να το υποβιβάσουμε βάναυσα.
Εκτός όμως των αποφοίτων ΑΣΣΥ αυτή η μεγάλη ομάδα στρατιωτικών περιλαμβάνει κι άλλα χαμηλόβαθμα στελέχη, που είχανε ανέκαθεν μικρότερη βαθμολογική εξέλιξη (ΕΜΘ & ΕΠΟΠ). Σε μια εποχή όπου η στρατιωτική θητεία πονάει στην εφαρμογή της παγκοσμίως, στο δικό μας στρατό είναι όλοι εκείνοι που σηκώνουν το βάρος της λειτουργίας. Χειριστές μέσων, υπηρέτες όπλων, αποθηκάριοι ευπαθών υλικών, νοσοκόμοι, τεχνίτες πάσης φύσεως, εκτελούν όλες τις λειτουργίες που απαιτούνται. Μάλιστα δε, συμπληρώνουν και το έλλειμμα λειτουργικότητας που προκλήθηκε εδώ και περισσότερο από 15 χρόνια με την μείωση της στρατιωτικής θητείας που λίγο έλειψε σχεδόν να εξαλειφθεί. Όλοι αυτοί δεν μπορούνε να είναι διανομείς, σερβιτόροι, τεχνίτες πλακιδίων, μηχανικοί αυτοκινήτων κλπ. Μοιραία κοντά στους υπαξιωματικούς ΑΣΣΥ πλήττονται κι αυτοί βάναυσα σε οικονομικό επίπεδο. Και δεν πρόκειται για τίποτε νεαρά παιδαρέλια όταν είναι από 40 ετών και πάνω, με οικογενειακές υποχρεώσεις να πιέζουν και οι αριθμοί (λογαριασμοί & δάνεια κατοικίας) να μην βγαίνουν. Το υπουργείο ασκεί κυβερνητική πολιτική και (δεν πρέπει, αλλά…) μπορεί να μην ξέρει σε βάθος τι γίνεται. Το ΓΕΣ όμως οφείλει να ξέρει γιατί αυτή είναι η δουλειά του. Κι είναι υποχρεωμένο να θέσει τα θέματα επί τάπητος στο υπουργείο εάν αυτό λανθάνει. Κι όχι το αντίστροφο, να εφαρμόσει ασυζητητί δηλαδή τις πολιτικές αποφάσεις (…). Τα γενικά επιτελεία φέρουν την ευθύνη της διοίκησης κι η διοίκηση είναι κυρίως εφαρμογή προς τα κάτω ώστε να καταστεί ηγεσία κι όχι άκαμπτη και ξύλινη υπακοή στον πολιτικό προϊστάμενο επειδή διαθέτει τη δυνατότητα να τοποθετεί ή να παύει τους ανώτατους βαθμούς.
Γνωρίζει άραγε η ηγεσία του στρατού ξηράς κι όλο το ανώτατο στρατιωτικό συμβούλιο τα προβλήματα του χαμηλόβαθμου προσωπικού? Γνωρίζει εάν οικογενειάρχες άνθρωποι αναγκάζονται να κάνουνε δεύτερες δουλειές ώστε να τα φέρουνε βόλτα? Και με την ανοχή των μικρών διοικήσεων που πρέπει να ισορροπήσουν ανάμεσα στην εκτέλεση της υπηρεσίας και την κατανόηση της ανάγκης επιβίωσης των υφισταμένων… Κι ύστερα υπάρχει το ερώτημα γιατί τα νέα παιδιά δεν επιλέγουν τις στρατιωτικές σχολές…. Πως κωφεύουν οι ανώτατοι αξιωματικοί όταν κάτω από τη μύτη τους στρατιωτικοί αναγκαζόμενοι να εργαστούν επιπλέον ώρες κάθε μέρα για να επιβιώσουν, μπορεί κάποια στιγμή λόγω κοπώσεως να πέσουν θύματα ή να προκαλέσουν σοβαρούς τραυματισμούς?
Εκτός εάν, αποδοθούν οι ευθύνες στο στέλεχος και διασυρθεί ο διοικητής της μονάδας του που ως γνωστό φταίει για τα πάντα (…). Διερωτόμαστε πως όλοι αυτοί θα καθίσουν αγέρωχοι ως τιμώμενα πρόσωπα στην εθνική επέτειο ή πως ανερυθρίαστα προ των εορτών θα μεταβούν σε ακριτικές μονάδες για να εκφράσουν την υποστήριξη και τις ευχές τους….
Καθόσον δε η γκρίνια είναι κάτι που η στήλη απεχθάνεται ενώ προτιμά τις λειτουργικές προτάσεις, ας δούμε τι θα μπορούσε να γίνει.
Χωρίς να συμφωνούμε θα δεχθούμε ότι γενναίες αυξήσεις δεν μπορούνε να γίνουν. Κι ότι οι διάφοροι πόλεμοι στην περιφέρεια μας αυξάνουν το ενεργειακό κόστος. Κι ότι ο πληθωρισμός ροκανίζει το εισόδημα. Ας τα δεχθούμε όλα αυτά. Ταυτόχρονα θα εστιάσουμε ότι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του προσωπικού αυτού είναι η στέγαση, όπου απανταχού στη χώρα τα ενοίκια έχουν αυξηθεί ανεπίτρεπτα υψηλά, πολύ απλά γιατί πολλά είναι στην τύχη τους, καθόσον η αγορά αυτοπροσδιορίζεται και αυτοκαθορίζεται (sic). Μπορεί να λυθεί το στεγαστικό πρόβλημα τόσων ανθρώπων? Μπορεί κι είναι κρίμα που το υπουργείο δεν το ξέρει και το ΓΕΣ δεν το προτείνει. Ακούσαμε πρόσφατα ότι τα στρατόπεδα που κλείνουνε θα δοθούνε προς στέγαση 25% σε στρατιωτικούς και 75% για κοινωνικούς λόγους.
Ποιοι είναι αυτοί οι αόρατοι κοινωνικοί λόγοι? Τίποτε λαθρομετανάστες που αθλούμενοι στη θάλασσα βρεθήκανε κατά τύχη στα ελληνικά νησιά? Πως θα εκποιηθεί στρατιωτική περιουσία και θα μεταβληθεί η χρήση της? Όταν αυτή έχει φορολογηθεί με τα χρήματα των στρατιωτικών? Θα γίνει σε αναλογία με τα στρατιωτικά νοσοκομεία όπου ο φορολογούμενος στρατιωτικός περιμένει καθυστερημένα να εξυπηρετηθεί?
Όπου αν είσαι εν ενεργεία αξιωματικός κάτι πάει κι έρχεται, αλλά αν είσαι χαμηλόβαθμος ή απόστρατος τότε τρέχα γύρευε… Γιατί να μην δοθούν αυτά τα στρατόπεδα κατά αποκλειστικότητα σε χαμηλόβαθμους στρατιωτικούς? Αυτό εξάλλου γίνεται και πέραν του ατλαντικού από όπου προέρχεται η σχετική ιδέα περί σώματος υπαξιωματικών. Κι επειδή είναι πολλά τα τετραγωνικά στα στρατόπεδα, ότι περισσεύει να γίνει φοιτητική στέγαση μήπως ανασάνουν κι αυτές οι δύσμοιρες ελληνικές οικογένειες που έχουνε παιδιά που σπουδάζουνε. Κι εκτός από την ανακούφιση, να δούμε τότε πως θα αυτοπροσδιοριστεί η αγορά ακινήτων και θα κατέβει από το σύννεφο όπου βρίσκεται, τρέχοντας (….).
Θα μπορούσαμε να παραθέσουμε πολλούς άλλους ανάλογους τομείς όπου η δραστική παρέμβαση θα μπορούσε να βοηθήσει τα χαμηλόβαθμα στελέχη ουσιαστικά χωρίς να επιβαρύνει δραστικά τον κρατικό προϋπολογισμό. Αλλά δεν είναι αυτός ο στόχος του άρθρου. Άλλωστε αυτό είναι ευθύνη αρμόδιων κλάδων και συμβουλίων, που το μόνο που απαιτείται είναι να επιδείξουν λίγη τόλμη και να παρουσιάσουν στην πολιτική ηγεσία το πρόβλημα σε όλες τις διαστάσεις του. Θα πει βέβαια κάποιος ότι είμαστε στον Οκτώβριο οπότε η σκέψη στα αδαμάντινα αστέρια είναι οι κρίσεις που έρχονται οπότε η όποια ενόχληση του πολιτικού προϊσταμένου μπορεί να είναι επιζήμια ή να τύχει εκμετάλλευσης ανταγωνιστών….
Το σίγουρο είναι πως όλοι αυτοί που περιγράψαμε παραπάνω, εάν κάτι συμβεί τώρα που τα νερά αρχίζουν να μην είναι ήρεμα, θα κάνουνε το καθήκον τους και με το παραπάνω κι οι εξ ανατολών γείτονες θα εισπράξουν το αντίτιμο των συμπεριφορών τους. Το θέμα και το άδικο είναι γιατί να μην μπορούνε να πάνε στις δουλειές του χωρίς το άγχος της επιβίωσης. Διότι είπαμε, το σώμα των υπαξιωματικών είναι άλλης έμπνευσης κι εφαρμογής, όπου τα διοικητικά – οικονομικά ζητήματα τυγχάνουν άλλης αντιμετώπισης. Δεν μπορεί όλα να είναι όπως μας βολεύει ! Το ΓΕΣ για όσα συμβαίνουν στη στρατιωτική κοινωνία φέρει διαχρονικά τεράστια ευθύνη, που γίνεται όσο περνούν τα χρόνια όλο και μεγαλύτερη διότι αφήνει ένα σοβαρό θέμα να σέρνεται και να διογκώνεται απειλώντας με κοινωνική έκρηξη στο εσωτερικό του.